"Eksperymentalne metody nauczania j�zyk�w" by Nem

Strona G��wna

Shiart-artystycznie

Wybrane metody nauczania j�zyk�w

Wydawa� by si� mog�o, �e przez tysi�clecia nic si� w metodyce nauczania nie zmieni�o i nie odbiega to za bardzo od prawdy, bo zmieni�o si� bardzo niewiele. Kolejne genialne, najnowszej generacji metody nauczania bardzo szybko okazywa�y si� r�wnie lub bardziej nieskuteczne od poprzednich. Ucz�c si� jak uczy� dochodz� do wniosku, �e tak naprawd� bardzo niewiele zale�y od nauczyciela, a je�li ju� nawet zale�y, to od jego po�wi�cenia, zami�owania i charakteru, niekoniecznie od wykszta�cenia, znajomo�ci wyk�adanego przedmiotu czy cho�by kwalifikacji. Do takich wniosk�w mo�na by�o doj�� bez studiowania metodyki nauczania i czuj� si� troch� wyrolowana. Postanowi�am spisa� najciekawsze metody nauczania jakie pozna�am w trakcie studi�w by�cie mogli podzieli� si� ze mn� swoimi wnioskami, kt�re, nie ukrywam, b�d� dla mnie bardzo cenne. Im jeste�cie m�odsi, tym cenniejsze. Natomiast dla was przeczytanie tego tekstu b�dzie przydatne, poniewa� da wam szans� zapoznania si� z ciekawymi metodami uczenia, kt�re b�dziecie mogli zastosowa� w swojej w�asnej edukacji.
B�d� u�ywa�a metodologicznej terminologii dla wygody, tutaj jest legenda:
TG lub L2 – „Target language” – j�zyk, kt�rego si� ucze� uczy.
L1 – j�zyk rodzimy.
Reszt� termin�w postaram si� t�umaczy� dla waszej wygody.

Metoda Klasyczna

Znana zapewne ka�demu uczniowi j�zyka niemieckiego czy rosyjskiego, dlatego, �e nauczyciele owych przedmiot�w najcz�ciej nie nale�� do liberalnych i porywaj�cych os�b. Jest nastawiona na literatur� j�zyka oraz na gramatyk�. Umiej�tno�ci� jak� si� wynosi z lekcji prowadzonych w ten spos�b jest translatoryka (t�umaczenie) a tak�e znajomo�� gramatyki TG. W teorii tego j�zyka zdanie jest podstawow� kom�rk� j�zyka, kt�r� nale�y rozk�ada� i analizowa� do porzygu. S�owa t�umaczy si� za pomoc� podawania zamiennik�w w L1. Uczniom przychodzi zapami�tywa� kolumny s�ownictwa i ca�e tabelki schemat�w gramatyki. Oznacza to, �e podr�czniki wygl�daj� jak te do fizyki lub matematyki. Logiczne my�lenie ogranicza si� do szukania podobie�stw mi�dzy j�zykami. Pisanie i m�wienie jest ograniczone do udzielania odpowiedzi. Rola nauczyciela to oczywi�cie „controller”, decyduje o tym co si� dzieje na lekcji, udziela informacji, poprawia b��dy, rola ucznia to… no c�, niewolnik. Wszystkie wyja�nienia i instrukcje podaje si� w L1.
Metoda ta zapewne wydaje wam si� archaiczna, mnie tak�e, ale bywa stosowana do dzisiaj w wieeelu szko�ach.

Metoda bezpo�rednia

Skupia si� bardziej na mowie i j�zyk jest tam form� komunikacji. Uczy si� poprzez imitowanie, najpierw si� s�ucha, p�niej odtwarza. Ucze� poprawia si� sam, nauczyciel ogranicza swoj� rol� do bycia �r�d�em informacji, poznaje si� nie t�umaczenia s��w ale ich znaczenie, bo �r�d�a j�zyka s� najcz�ciej wyj�tym elementem kontekstu, np. naturalne wyj�te z �ycia dialogi, wnioski gramatyczne wyci�gane na podstawie poznanych zda�, nowe s�ownictwo poznawane od razu w kontek�cie, i oswajanie ucznia z kultur� kraju TG. Ucz� si� w ten spos�b japo�skiego, bardzo kosztowna do opracowania metoda, ale przynajmniej w moim przypadku wyj�tkowo skuteczna.

Metoda audio-lingwistyczna

Ta metoda wywo�a�a w mojej klasie chyba najwi�ksz� weso�o��. I wcale nie jest to dla mnie dziwne. Jeszcze gdy chodzi�am do podstaw�wki m�wi�o si� o niej jako o czym� niewiarygodnie genialnym i s�ysza�am nawet jak ostatnio Gab w dyskusji o edukacji mi j� poleci�. Tymczasem… To chyba jedna z najmniej skutecznych jak� mo�na zastosowa� na biednych uczniach. S�ynny system SITA, o kt�rym wi�kszo�� z was na pewno s�ysza�a opiera si� w po�owie na tej metodzie, w po�owie na jeszcze �mieszniejszej… Ale do tego dojdziemy.
Metod� t� wymy�li� niejaki Chomsky i w wielu krajach stosowano j� zanim odkryto jej ca�kowit� nieskuteczno��. Sadzano student�w w wyciszonych kabinach ze s�uchawkami na uszach i odtwarzano im, monotonnie zdanie po zdaniu, dialogi niby z �ycia wzi�te (tzw. „Real life dialogs”), kt�re kazano im powtarza� z identyczn� intonacj�. W tym czasie nauczyciel odgrywa� im scenki lub pokazywa� r�ne przedmioty, kt�re mia�y si� im kojarzy� z poznawanymi s��wkami. Oczywi�cie wydano mn�stwo pieni�dzy na d�wi�koszczelne kabiny, zestawy mikrofon�w, s�uchawek, rekwizyty, aktor�w nagrywaj�cych scenki… Natomiast w rezultacie uczniowie potrafili wybudzeni w �rodku nocy wystuka� z siebie setki wyuczonych na pami�� zda� wraz z ich t�umaczeniami i niemal nic poza tym.

Sugestopedia

Ta chyba nale�y do moich ulubionych je�li chodzi o rozrywk� jak� da�o mi uczenie si� o niej. Niejaki Georgi Lozarov, psycholog bu�garski doszed� do wniosku, �e najskuteczniej ucz� si� j�zyka dzieci, nale�y wi�c zinfantylizowa� ucznia do poziomu dziecka i wk�ada� wiedz� wprost do jego pod�wiadomo�ci za pomoc� hipnozy. U�ywa� do tego muzyki i rytmu. S�ysza�am o tej metodzie ju� w liceum i mocno mnie rozbawi�a. Natomiast psychologowie chyba niezmiennie w ni� wierz�.
Najwa�niejsza dla tej metody by�a szybka nauka jak najwi�kszej ilo�ci s��wek i idiom�w. Uczniowie byli zmuszani do odstawienia alkoholu i papieros�w i przez sze�� dni uczestniczyli w kursie, w kt�rym byli zniewoleni i ca�kowicie poddani prowadz�cemu. Usadzano ich w wygodnych fotelach, a muzyka wprowadza�a ich w stan relaksacji. Wtedy w rytmie ich serca (kt�ry by� mierzony na bie��co) podawano im s��wka i idiomy, a tak�e przyk�adowe dialogi, posuwaj�c si� nawet do wy�piewywania ich. S�uchacz musia� by� w tym czasie w stanie alfa, tzn. tu� przed snem, ale jeszcze nie �pi�c. O dziwo wa�ne jest by nauczyciel by� dobrze ubrany, taktowny, tajemniczy i nieomylny (czyli standardowe techniki wszystkich psycholog�w), entuzjastyczny, zmotywowany. Metoda ta jest najbardziej eksperymentalna ze wszystkich i prowadzone s� najzaci�tsze debaty nad jej skuteczno�ci�. Ja sama nie jestem do niej przekonana, wi�kszo�� uczni�w w trakcie takiej nauki zwyczajnie zasypia. SITA mocno na niej bazuje.

Total physical response
(Ca�kowicie fizyczne reagowanie)
Jest to jedna z zabawniejszych metod i na pewno znajduje swoje zastosowanie w nauczaniu dzieci czy ludzi upo�ledzonych. Mo�na za jej pomoc� nauczy� ludzi najbardziej podstawowych wiadomo�ci o j�zyku, z drugiej strony ma swoje gigantyczne ograniczenia i nie jest mo�liwa do u�ywania mi�dzy doros�ymi. Wymy�li� j� James Asher, kt�ry jest kolejnym profesorem psychologii. Wg tej metody L2 powinno si� uczy� identycznie jak L1 i to w jak najm�odszym wieku.
W metodzie tej nauczyciel w og�le nie u�ywa L1, zamiast tego wydaje komendy, kt�re sam na sobie prezentuje, np. „usi�d�”, „wsta�”, „id�”, „st�j”. W ten spos�b w pod�wiadomo�ci ludzkiej nie odnotowuj� si� t�umaczenia czynno�ci na L1, tylko bezpo�rednie powi�zania mi�dzy czynno�ciami a ich okre�leniami w j�zyku. Redukuje to stres uczni�w, urozmaica im czas, daje sporo zabawy i wprowadza naturaln� kolej rzeczy, to jest – bierne czynno�ci (s�uchanie) s� pierwsze. Nauczyciel ma rol� prowodyra zabawy, poprawia te� uczni�w, gdy i oni zaczn� m�wi�, nie przymusza do niczego i czeka na naturalne reakcje. Ucze� zupe�nie bezstresowo sam uczy si� na swoich i cudzych b��dach w trakcie gier i zabaw typu roleplaying czy innych kinestetycznych dzia�aniach.
Jakkolwiek chwalona, dla mnie osobi�cie ta metoda by�aby tortur�. W trakcie nauki nienawidz� rusza� si� z �awki. Pewne jest natomiast, �e wiedza zdobyta w ten spos�b zostaje w g�owie na bardzo d�ugo.

Community language learning
(Nauka j�zyk�w za pomoc� wsp�lnoty)
Kolejna metoda zosta�a wymy�lona przez profesora psychologii i doradcy (nie wiem co on m�g� doradza�) Charles’a Curran’a. Moje t�umaczenie tej metody nie jest przypadkowe, dlatego, �e naprawd� na jej potrzeby tworzy si� w klasie niewielk� wsp�lnot�, w kt�rej odgrywa si� role. Nauczyciel pe�ni rol� jedynie cz�owieka-komputera. Na czym to polega? Klasa siada w k�ku, bez �awek, jedynym ich materia�em jest dyktafon, kt�rego u�ywa nauczyciel. Ka�de z uczni�w po kolei mo�e si� zwr�ci� do dowolnego ucznia w klasie i rozpocz�� z nim dialog. Zaczyna w L1 m�wi�c cokolwiek chce, dlatego, �e to klasa decyduje o tym, jakich s��w chce si� nauczy�. Wygl�da to mniej wi�cej tak:
Ucze� 1 do Ucznia 5: �adna dzisiaj pogoda.
Nauczyciel t�umaczy: It’s nice weather today.
Ucze� 1: Isa najs weder tuday.
Kiedy ucze� uzna, �e wymawia zdanie ju� wystarczaj�co dobrze nauczyciel w��cza dyktafon i nagrywa je. Nast�pnie podchodzi do ucznia pi�� i czeka na jego odpowied�.
Ucze� 5: Zaiste - [odpowiada, jak�e naturalnie. Mia� wszak�e na my�lenie ca�e pi�� minut.]
Nauczyciel t�umaczy: Yes indeed.
Ucze� 5: Jesindyd.
P�niej gotowy dialog jest klasie odtwarzany.
Szczerze powiedziawszy to nawet po g��bszym przemy�leniu nie jestem w stanie zrozumie� jakie by to mia�o mie� odzwierciedlenie w wynikach nauki. Wydaje mi si�, �e im szczersze ch�ci i bardziej idealistyczne za�o�enia tym do straszliwszych efekt�w si� dochodzi, bo oto ostatnia metoda kt�r� postanowi�am opisa� i chyba najbardziej przera�aj�ca ze wszystkich.

The silent way
(Cicha metoda)
Wynaleziona przez Caleba Gattegno, ameryka�skiego edukatora, kt�ry wr�cz s�ynny jest ze swej cichej metody. O jego za�o�eniach mog� wyczyta� z notatek, �e s� „not really specified”. Wg niego uczenie si� L2 musi r�ni� si� od uczenia si� L1, tak aby owe j�zyki si� nie myli�y i nie by�y ��czone ze sob�. Du�y nacisk k�adzie si� r�wnie� na to, by uczenie si� nie by�o procesem naturalnym a „artificial approach” (w wolnym t�umaczeniu „sztucznym podej�ciem”). Uczy si� b�d�c ca�kowicie cichym i nie wydaj�c d�wi�k�w, dlatego, �e to sprzyja koncentracji; z kolorowych schemat�w, tabeli, ilustracji i specyficznie przygotowanych materia��w. Ucze� skupia si� na swoich w�asnych do�wiadczeniach i odkryciach, kt�rymi nie mo�e si� podzieli� i musi motywowa� si� sam.
Taka metoda na pewno mo�e mie� plusy, ale w samodzielnej nauce - ci�ko mi sobie natomiast wyobrazi� jej skuteczno�� w klasie. Pomy�le�, �e nam nauczyciele mog� kaza� j� stosowa� dodatkowo bez tych fajnych materia��w.

Podsumowuj�c powy�sze musz� stwierdzi�, �e to do�� dobrze, �e uczymy si� j�zyk�w tak, jak si� uczymy. Na pewno w ka�dym przypadku tym, co przyczynia si� do szybszego przyswajania wiedzy jest ciekawo��, dobrowolno�� i naturalno��. Wszelakie eksperymenty s� niez�e o ile zastosuje si� je jednorazowo w formie rozrywki. Jedynym, co musi mie� nauczyciel pr�cz przedmiotu nauczanego jest wyrozumia�o�� i niewypalaj�cy si� zapa�. Poza tym zaanga�owanie i nieustaj�ca �wiadomo�� tego, jak to by�o by� uczniem. W dalszym ci�gu je�li chodzi o nauk� j�zyk�w, jako, �e ucz� si� od zera ju� czwartego i ka�dego z nich uczy�am si� inn� metod� mog� wam powiedzie�, �e jedyn� skuteczn� jest ogl�danie film�w, czytanie ksi��ek lub komiks�w i komunikowanie si� z native speakerem. Jakikolwiek nauczyciel staje si� konieczny dopiero na p�nym etapie do rozwiewania w�tpliwo�ci, podobnie jest z �wiczeniami czy jakimikolwiek zadaniami gramatycznymi. To, co jest kluczowe dla nauki j�zyka, to motywacja, zapa� i samozaparcie.
A jak wy my�licie?

Metoda izolacji fajna, podoba mnie si�,ale znaj�c mnie kimne�abym si�. ^^ Tak�e cicha metoda oraz tzw. powtarzania,kt�ra stosujesz za pomoc� p�yt w nauce j�zyka japo�skiego tak�e jest bardzo przydatna.

Metoda klasyczna i bezpo�rednia ��cza si� ze sob� praktycznie w ka�dej szkole wi�c uwa�am je za najbardziej praktyczne. klasyczna wi��e ze sob� pisowni� oraz jest dobra dla wzrokowc�w tak samo jak metoda cicha. Tak�e dzia�a cho� wol� praktyk�. Bezpo�rednia wi��e ze sob� t�umaczenie film�w bez napis�w, czytanie ksi��ek, porozumiewanie si� itp. dlatego te 3 metody uwa�am za najbardziej praktyczne.

Zgadzam si� z podsumowaniem. Nie da si� nauczy� niczego na si��. Im wi�cej wk�adamy w co� wysi�ku tym lepiej to idzie, niezale�nie jak� metod�, a ta jest kwesti� drugo lub trzeciorz�dn�.

A co my�licie o uczeniu z pomoc� korepetytora? Co m�g�by dla was robi� �eby jak naj�atwiej by�o si� wam uczy�?

Uczenie z drug� osob�, nie wa�ne, czy to zwyk�y szkolny nauczyciel, wykwalifikowany (do jakiego� stopnia) korepetytor czy kolega, kt�ry pomaga nadrobi� zaleg�o�ci powinno, wed�ug mnie, by� podzielone na 2 cz�ci.

1) wy�o�enie podstaw
Nauczyciel przedstawia podstawowe zagadnienia gramatyczne, takie jak szyk zdania, najprostsze odmiany i proste s�ownictwo. Uczy nas budowa� banalne zdania, takie jak "Id� do domu." "Moja szko�a znajduje si� niedaleko urz�du pocztowego." Wprowadza wyra�enia, czasem o bardziej zawi�ych strukturach, kt�rych ucze� nie musi rozk�ada� na cz�ci gramatyczne, zapami�tuje je "na pa��" ale ma �wiadomo�� "umiem ju� si� przedstawi�, powiedzie� ile mam lat, jakie mam zwierz�tko".

2) Lekcje zaczynaj� nabiera� formy konkretnego dialogu przeprowadzanego z nauczycielem, kt�ry mimochodem podrzuca nowe s�ownictwo, poprawia b��dy i na przyk�adzie zda� wprowadza powoli kolejne struktury gramatyczne. Z czasem gramatyka wchodzi do �ba uczniowi, dialogi wyd�u�aj� si�, nauczyciel skupia si� bardziej na kontrolowaniu coraz ambitniejszych wypowiedzi ucznia, zadawaniu pyta�, nak�anianiu do przemy�le�, dodaje kolejne s��wka.
W ko�cu w czasie trwania zaj�� j�zyk rodzimy przestaje by� u�ywany.Uczniowi podsuwa si� coraz rozleglejsze publikacje, ksi��ki, zach�ca do ogl�dania film�w w nauczanym j�zyku, a nast�pnie do prowadzenia dyskusji.

Takie po��czenie metody klasycznej i bezpo�redniej W TEORII jest stosowane w polskich szko�ach i wiele podr�cznik�w jest do tego dostosowane.

I tu jest pies pogrzebany, bo teoria rzadko ma co� wsp�lnego z praktyk�. Przez kilkana�cie lat nauki, spotka�am si� z czym� takim, tylko na lekcjach j�zyka rosyjskiego w szkole i na dodatkowym angielskim.

Wiele zale�y od podej�cia nauczyciela, tego, czy potrafi zainteresowa� j�zykiem, jak dobiera literatur� przydatn� na lekcji itp.
Przyk�ad mojego liceum:
2 nauczycielki od rosyjskiego, 2 grupy zaczynaj�ce nauk� od podstaw (stworzone z uczni�w z klasy humanistycznej, biologiczno-chemicznej i matematyczno -fizycznej, czyli totalny misz masz zainteresowa� i predyspozycji), ten sam podr�cznik ("ukochane" Nowyje Wstrieczi)

I tak, magicznym sposobem moja grupa na ruska chodzi�a zadowolona (no oczywi�cie nie wszyscy, bo kilkunastu osobom nie dogodzisz) a druga z przera�eniem siedzia�a blada pod �cian� wkuwaj�c na pami�� tabelki, maj�c wiecznie kartk�wki i odpytki w stylu "Odmie� czasownik �y�, szybko!". Ja przez 3 lata nie mia�am innej formy sprawdzianu ni� napisanie zdania czy d�u�szej wypowiedzi. I mo�e moja gramatyka czasami si� wiesza, ale nie mia�am np problemu dogada� si� z Kriszn�wkami podczas zakup�w na Woodstocku, ch�tnie czytam jakie� drobniejsze teksty po rosyjsku i z tkliwo�ci� patrze na cyrylic�, kiedy odpalam animce na ruskich serwerach.

Podsumowuj�c, korepetytor powinien by� kim�, kto zainteresuje nas j�zykiem, wt�oczy do �ba podstawy i b�dzie rozwija� nasz� leksyk�, poprawiaj�c jakie� ewentualne b��dy.

Taak, nudzi mi si� w domu niemo�ebnie i dlatego to napisa�am xD

Nudzi ci si� w domu, a poleci� ci fajnego animca? ;p

Co do ca�ego tego zara�ania zainteresowaniem j�zykiem, skupienia si� na czynno�ciach naturalnych i przyjemnych to musz� si� zgodzi�. I tak s�dz�, i zawsze b�d� utrzymywa�, �e j�zyka mo�na si� nauczy� samemu ogl�daj�c filmy i czatuj�c z obcokrajowcami. Alschi, widzia�a� naszego gildiowego chomika?

Widzia�am, ale nie zagl�da�am do niego zbyt g��boko. Nudzi mi si�, bo mam taki b�yskawiczny internet, �e czekaj�c a� si� animiec za�aduje, mog�abym polecie� do Japonii, wy�ebra� od ludzi pieni�dze na dvd, kupi�, wr�ci�, nauczy� si� japo�skiego i obejrze� w oryginale... Tak wi�c nudzi mi si� kiedy czekam na za�adowanie...

Pr�bowa� kto� nauki w typowym tandemie?

Nie wiem co to tandem. Chcia�aby� si� uczy� japo�skiego? Mamy mn�stwo materia��w do nauki na chomiku. To je�li nie animiec to mo�e chcia�aby� ciekaw� mang�, komiks, ksi��k�?

O ile m�j ma�y m�zg nie pomyli� poj��, tandem- dorywasz jako� Japo�ca i uczysz go polskiego, a on Cie uczy japo�skiego. Taka pomoc wzajemna.

Do japo�skiego si� zbieram jak pies do je�a, jako� mam takiego farta, �e zawsze jak ju� si� zbior� w sobie, to co� si� dzieje. A by�y pi�kne plany, �e w ko�cu opanuje kurs, kt�ry mam od roku, w te wakacje...

Do niczego w te wakacje nie mog� znale�� serca, ksi��ki zostawiam w po�owie... Za du�o wolnego czasu, m�j umys� nie potrafi tego zrozumie� xD

[EDIT]
a najbardziej mnie przera�a, �e na studiach b�d� musia�a si� uczy� angielskiego...

Angielski nie jest trudny je�li masz jak�kolwiek styczno�� z kultur� angloj�zyczn�.

Czasem jak trzeba, to si� obejrzy jakiego� animca z angielskimi napisami, czy przeczyta mang� kt�rej nikomu si� na polski nie chcia�o t�umaczy�, piosenek si� pos�ucha, a jak kto� z angloj�zycznego przyjedzie, to i dogada� jako-tako si� idzie... W ko�cu w teorii od przedszkola si� tego badziewia ucz�... I wiem, ze potrzebny niby, ale jestem straszliwie zniech�cona przez liceum...

Mam kilka ciekawych podr�cznik�w do angielskiego i ksi��ek po angielsku na chomiku gildiowym je�li chcesz ^^. Poza tym mam �wietn� baz� mang po angielsku. W ten spos�b nauczysz si� j�zyka najszybciej.
http://chomikuj.pl/GildiaBardow/English
http://chomikuj.pl/GildiaBardow/Ebook/anglojezyczne
www.mangafox.com

A co do metod nauczania: mnie raczono metod� klasyczn�, czy to niemiecki, angielski, rosyjski, czy �acina (wg kolejno�ci poznawania) z r�nymi efektami. Prawda jest taka �e jak kto� si� chce nauczy� to ma znacznie wi�ksze szanse powodzenia ni� kto� komu to oboj�tne, lub nie chce(si�). W moim przypadku by�o inaczej, bo z gramatyki jestem leszczem w ka�dym j�zyku, w tym nawet polskim, bo... a w sumie sam nie wiem czemu jako� tak mam. S�ownictwo wchodzi mi znacznie �atwiej, mo�e dlatego �e od ma�ego ogl�da�em telewizj� niemieck� (jeszcze czasy jak bajki na polskich kana�ach to tylko na dobranock� i wczesnym rankiem, a tam ca�e dnie i to anime lecia�o ^^ ). Z angielskim mia�em pierwsz� styczno�� po przeprowadzce w obecne miejsce zamieszkania (wcze�niej okolice Rzeszowa, i tylko niemiecki) i braki w s�ownictwie bez problemu nadrobi�em... Czytaj�c r�ne poradniki na r�nych forach (najcz�ciej od gier) po angielsku, tudzie� ogl�daj�c filmy... I z tego co obserwuj� czasem to metoda tego typu si� najcz�ciej sprawdza (bo kuzyni, coniekt�rzy znajomi robi� to samo i podobny efekt)... Niestety nie ma taka metoda odzwierciedlenia w przedmiotach �cis�ych ale sama zasada (jak chcesz si� nauczy� to pr�dzej "wejdzie") ju� jak najbardziej...
Poza tym dochodzi czynnik "Jak si� chce to si� potrafi..."

Nom, powiedzia�y�my to powy�ej ;p Nauka jest tym skuteczniejsza im naturalniejsza i bardziej samodzielna.

Wątki

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Shiart-artystycznie