Tyrani

Strona G��wna

Shiart-artystycznie

Alice Miller - psychoterapeutka, autorka ksi��ek o psychologii dzieci�cej, z kt�rych za najwa�niejsze uchodz� "Dramat udanego dziecka", "Bunt cia�a", "Mury milczenia", "Zniewolone dzieci�stwo". Miller w swoich ksi��kach porusza problem przemocy fizycznej i psychicznej w stosunku do dzieci i jej wp�ywu na ich doros�e �ycie. Holocaust prze�y�a w Warszawie, w czasie wojny studiowa�a filozofi� na tajnych kompletach u profesor�w: Tatarkiewicza i Kotarbi�skiego.

Richard Dawkins twierdzi, �e religie s� �r�d�em wszelkiego z�a, bo produkuj� terroryst�w. W pewnym sensie ma racj�, ale samo zlikwidowanie religii nic nie zmieni, dop�ki nie zmieni si� mentalno�� ka�dego z nas.

Zastan�wmy si�, jak i dlaczego religie (i nie tylko religie) to robi�?

Nad ponad po�ow� �wiata przej�y w�adz� dwie pot�ne religie monoteistyczne: chrze�cija�stwo i islam i to w�a�nie z nich wywodzi si� najwi�ksza patologia spo�eczna. Cech� charakterystyczn� tych religii jest maj�ca swe �r�d�a w patriarchacie „hierarchia dziobania”.

System patriarchalny zaczyna si� od boga-ojca, m�skiego, straszliwego, m�ciwego, karz�cego, w�adaj�cego piek�em i wieczystymi karami, siedz�cego na samym szczycie i dziobi�cego wszystkich, kt�rzy s� ni�ej i kt�rzy s� s�absi. Starotestamentowy b�g bezlito�nie poniewiera wszystkimi, kt�rzy… nie s� bogiem. Pod bogiem jest ojciec, m�ska „g�owa rodziny”, kt�ry dziobie �on� i dzieci. U boku ojca siedzi matka, kt�ra jest dziobana przez ojca, ale mo�e na r�wni z nim dzioba� dzieci i innych s�abszych od siebie. Rodzice nie dziobi� swoich rodzic�w, bo chroni ich IV przykazanie. Dzieci mog� skopa� psa lub s�abszego (siostr�/brata, koleg�, inwalid�).

Ojciec bywa dziobany przez swojego szefa, policjanta, polityka… ale raczej stara si� to ukrywa� przed rodzin� i znajomymi.

Taka piramida rodzi frustracj� we wszystkich, mo�e z wyj�tkiem boga, kt�ry jest poza zasi�giem dziob�w i dziobania.

Tak jak b�g jest terroryzuj�cy i karz�cy, tak i rodzice, a szczeg�lnie ojciec, maj� w�adz� i uprawnienia, �eby tyranizowa�, upokarza� i zamienia� w piek�o �ycie dzieci i podobnie jak b�g jest bezkarny, tak i oni maj� spo�eczne przyzwolenie na okrucie�stwo. „Sprawa rodzinna”: to has�o do niedawna uniemo�liwia�o wszelk� interwencj� policji, gdy s�siedzi donosili, �e w mieszkaniu obok dochodzi do przemocy. Bity doros�y, gdy zosta� napadni�ty w domu lub na ulicy, mia� prawo wezwa� policj�, ale maltretowana �ona i dzieci zosta�y tego prawa ca�kowicie pozbawione.

Bicie w rodzinie przez wieki by�o „�wi�t� krow�”, kt�ra nie podlega�a �adnym uregulowaniom prawnym. Politycy i policjanci r�wnie� byli bici jako dzieci, uwa�ali wi�c, �e to jest normalne i �e tak musi wygl�da� �ycie rodzinne. Nie tylko uwa�ali to za normalne, ale wr�cz za konieczne, gdy�, jak wierzyli, bez bicia nie da si� wychowa� dziecka na porz�dnego cz�owieka.

Bite dziecko nie mia�o �adnych praw. Przede wszystkim nie mia�o prawa do protestu, a okazywanie z�o�ci by�a zbrodni� karan� szczeg�lnie surowo. Z�o�� zosta�a uznana za najgorsz� rzecz, jaka istnieje na �wiecie. Inn� powinno�ci� dziecka by�o bezwarunkowe wybaczanie. Rodzic m�g� przekroczy� wszelkie granice okrucie�stwa, ale nigdy nie by� uznany za z�ego. Z�e – i przez wszystkich pot�piane – by�o dziecko, je�li okaza�o z�o��, a szczeg�lnie, je�li nie wybaczy�o (i nie wypar�o z pami�ci) tego, co mu zrobili rodzice.

Bycie na dole „hierarchii dziobania” wi��e si� te� z konieczno�ci� odst�powania wszelkich przywilej�w tym, kt�rzy byli wy�ej, na przyk�ad nielubianej cioci, kt�ra przysz�a z wizyt�. Gdy ciocia wkracza�a w drzwi nast�powa� koniec rozwalania si� w ulubionym fotelu lub na kanapie, ogl�dania telewizji w salonie, s�uchania radia lub innych, radosnych harc�w. Trzeba by�o dla cioci zwolni� wygodny i ulubiony mebel, wy��czy� telewizor i usi�� cicho a k�cie. Sprzeciw lub jakikolwiek przejaw niegrzeczno�ci wobec cioci by� traktowany jak zbrodnia i je�li kara nie zosta�a wymierzona od razu, mo�na by�o by� pewnym, �e i tak b�dzie nieuchronna.

Wychowywanie dzieci w naszej cywilizacji przypomina raczej pe�n� przemocy i okrucie�stwa tresur�. „Dobrze wychowane” dziecko reaguje na dyskretne spojrzenie rodzica, bo wie, �e je�li nie zrobi tego, czego si� od niego oczekuje, spadn� na nie gromy. A rodzic jest dumny ze swoich sukces�w wychowawczych, wi�c chwali si� w towarzystwie, jak� to ma grzeczn� c�reczk� – wystarczy jedno spojrzenie i ona ju� wie, �e zrobi�a co� nie tak.

Zwyczajna tresura

W swojej ksi��ce Alice Miller zauwa�a, �e ojciec Rudolfa Hessa nie chcia� go z pewno�ci� wychowa� na komendanta O�wi�cimia, ale jako gorliwy katolik chcia�, biciem i upokorzeniem, wykreowa� go na misjonarza. Dzieci�stwem Eichmanna, kt�ry by� przymuszany do bezwzgl�dnego pos�usze�stwa i zaprzeczania w�asnym uczuciom, t�umaczy Miller to, �e podczas swojego procesu m�g� on bez specjalnych emocji s�ucha� wstrz�saj�cych zezna� �wiadk�w, kiedy jednak zapomnia� wsta� przy odczytywaniu wyroku i zwr�cono mu na to uwag�, zaczerwieni� si� ze wstydu.

– Ale faszyzm to nie tylko Hitler, Eichmann czy Hess. �eby taka ideologia mog�a panowa�, potrzebne by�o wprz�gni�cie w jej s�u�by dobrych kilku milion�w ludzi. Daniel Goldhagen w swojej g�o�nej ksi��ce „Gorliwi kaci Hitlera. Zwyczajni Niemcy i Holocaust” pr�buje udowodni�, �e ka�dy zwyk�y Niemiec m�g� si� zamieni� w oprawc�. Wszyscy byli bici od urodzenia?

– Wszyscy. Hitler nie znalaz�by tylu zwolennik�w, gdyby te dzieci by�y inaczej chowane. To pedagogika ko�ca XIX i pocz�tku XX wieku umo�liwi�a ludob�jstwo. W�wczas w Niemczech powszechnie maltretowano dzieci. Pokutuje to zreszt� do dzi�, ale rzadko kiedy tresur� zaczyna si� tak wcze�nie i prowadzi tak systematycznie. Na dwa pokolenia przed doj�ciem Hitlera do w�adzy te metody wychowania doprowadzono do perfekcji. Goldhagen pisze, �e cz�� oprawc�w nie by�a poddana indoktrynacji. Nie potrzebowali jej, poniewa� osoba, kt�ra zmuszana jest idealizowa� upokorzenia zaznane w dzieci�stwie, przez ca�e �ycie uwa�a, �e kary cielesne s� zbawcze. Pami�� cia�a zachowuje instrukcje, jak rani� innych. Jestem przekonana, �e tylko osoby, kt�re dozna�y psychicznego i fizycznego okrucie�stwa, mog� sta� si� oprawcami. Co wi�cej – rodzicie wymierzaj� kary, nie pami�taj�c, �e byli identycznie karani. To jest istota przymusu powtarzania w�asnego losu.

Alice Miller opowiada o Stalinie, zrodzonym z ojca alkoholika i matki psychotyczki, te� strasznie bitym w dzieci�stwie.

– By� potem kochany przez miliony i ca�y czas ba� si� spisku. A on si� ba�, �e ojciec go zabije. Tak samo Hitler by� paranoicznie l�kliwy. Jak inaczej wyt�umaczy� ten ich strach?

Ju� nie pr�buj� wtr�ca�, �e bali si� niebezpodstawnie, bo taki los dyktator�w, �e cz�sto gin� wskutek spisku. Alice Miller traktuje swoj� teori� jak pos�annictwo, nie znosi dyskusji. Cho� jestem wyj�tkowo zgodnym rozm�wc� – tak jak ona uwa�am, �e pierwsze trzy lata �ycia decyduj� o naszym �yciu, �e nie wolno dzieci bi�, �e to bici bij�. Nie wydaje mi si� tylko, �e �wiat mo�na wyt�umaczy� za pomoc� jednej teorii.

– Mao Zedong by� niemi�osiernie ch�ostany przez ojca, kt�ry m�wi�: „Musz� z ciebie zrobi� m�czyzn�”. Mao do ko�ca �ycia idealizowa� ojca i wymordowa� 30 milion�w ludzi. Niech Pani mi to wyt�umaczy innymi czynnikami, z ca�ym szacunkiem dla socjologii.

W domu Ceusescu by�a straszna bieda. W jednej izbie dziesi�cioro dzieci, ojciec alkoholik. Rodzice nazwali go Nicolae, zapominaj�c, �e jednemu synowi ju� wcze�niej dali to imi�. By� bardzo bity. Kt�rego� razu, a mia� wtedy 13 lat, poszed� na dworzec w Bukareszcie ukra�� walizk�. Z�apali go, a �e w walizce by�o pe�no literatury marksistowskiej, posadzili go w wi�zieniu z politycznymi. Tam pozna� swoich przysz�ych partyjnych towarzyszy. Zdoby� ich szacunek, gdy� ochoczo mordowa� koty, kt�re by�y wi�zienn� plag�.

– Je�eli maltretowane dziecko ma przetrwa� – t�umaczy Alice Miller – musi wyprze� wiedz� o tym, co si� z nim dzieje. Ale wspomnienia ukryte w pod�wiadomo�ci sk�aniaj� je do powt�rze�. To co Ceaisescu prze�y� w dzieci�stwie, zaaplikowa� ca�ej Rumunii. Wprowadzi� tam straszn� bied� i zakaz sp�dzania p�odu.

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

sliwowica.opx.pl

Wątki

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Shiart-artystycznie