Shiart-artystycznie

Kazimierz Ajdukiewicz
GWNE KIERUNKI FILOZOFII
w wyjtkach z dzie ich klasycznych przedstawicieli
(teoria poznania – logika – metafizyka – teoria wartoci).
Antologia z komentarzami dla szk rednich i wyszych

Wydanie drugie rozszerzone (opracowa Jacek Jadacki)
Format 220 na 140 mm, s. 547, oprawa twarda

ISBN: 978–83–7507–117–7

Z „Wprowadzenia do wydania drugiego”
Ksika […] ukazaa si po raz pierwszy w 1923 roku.
Nie s to zwyke wypisy […].
[…] Jej pierwsze wydanie przygotowa z wyjtkowym znawstwem nie byle kto: Kazimierz Ajdukiewicz, pierwszoplanowa posta filozofii polskiej – i oglniej, europejskiej – XX wieku […]. Wybrane przez siebie teksty, w duej czci (jeli chodzi o teksty autorw obcych) we wasnym przekadzie, Ajdukiewicz opatrzy przypisami; niektre z nich s maymi rozprawkami na temat poruszany w odpowiednim fragmencie tekstu gwnego. […] Cao zostaa przez Ajdukiewicza poprzedzona obszernym wstpem pt. „Gwne zagadnienia filozoficzne”, z ktrego po kilkudziesiciu latach wyrs samodzielny podrcznik Zagadnienia i kierunki filozofii (1949). […]
Jak si ma obecne wydanie do wydania pierwszego? […]
Dodaem do „Wstpu” […] nigdzie dotd niepublikowany tekst Ajdukiewicza „O doznaniach estetycznych” […]. Nie naruszaem zawartoci trzech pierwszych czci Wypisw – z jednym wyjtkiem: […] wstawiem tekst „O czasie prawdziwym”, napisany przez samego Ajdukiewicza. […] Rozszerzyem wznowienie Wypisw na problematyk […] nazwan przez Ajdukiewicza „zagadnieniami etyki normatywnej i opisowej” oraz „psychologii”, a dokadniej „psychologii spekulatywnej”, a take problematyk estetyki […]. Std w drugim wydaniu pojawia si cz czwarta, ktr nazwaem […] „Teori wartoci” […]: s to wyjtki z dzie klasycznych przedstawicieli tej problematyki w filozofii polskiej […].
Komentarze Ajdukiewicza uzupeniem wasnymi (stanowicymi czasem uwagi do komentarzy Ajdukiewicza) […]. Zaktualizowaem lub – rzadziej – skorygowaem niektre informacje biograficzne Ajdukiewicza do czci pierwszej, drugiej i trzeciej, i dodaem (jeli zachodzia taka potrzeba) nowe do czci czwartej; doprowadziem te do koca XX wieku „Tabel synchronistyczn”, uzupeniem „Indeks rzeczowy” o hasa odnoszce si do nowo wprowadzonych tekstw oraz dodaem „Indeks imienny”, „Indeks symboli logicznych”, „Wykaz uywanych skrtw”, a take „Sowniczek wyrazw i zwrotw staropolskich i obcych” […].
Jest jeszcze jeden – tym razem ju drobny – dodatek w obecnym wydaniu: portrety filozofw, ktrych teksty s zamieszczone. Robic tak szedem – jak i w wielu innych wypadkach – drog [Wadysawa] Tatarkiewicza, ktry pisa w „Posowiu” z 1931 roku do swojej Historii filozofii: „Jeli pouczajcym jest dla Czytelnika opis ycia filozofa, to tak samo i portret, ukazujcy jego oblicze”.
Jacek Jadacki



link ze szczegowym opisem

Spis treci

Jacek Jadacki: Wprowadzenie do wydania drugiego
Kazimierz Ajdukiewicz: Wprowadzenie do wydania pierwszego
WSTP: GWNE ZAGADNIENIA FILOZOFICZNE
1. Co to s pojcia?
2. Poyteczno poj: s one skarbnic naszej wiedzy
3. Pojcia a pogld na pewn sfer rzeczywistoci
4. Nie wszystkie pojcia zostaj wyjanione przez nauki szczegowe
5. Zadania metafizyki: wyjanienie ostatecznych poj i pogld na wiat
6. Naczelne zagadnienia teorii poznania i gwne sposoby ich rozwiza
7. Naczelne zagadnienia i zadania logiki
8. Zagadnienia etyki normatywnej i opisowej, oraz sposoby ich rozwiza
9. Psychologia
10. O doznaniach estetycznych
1. TEORIA POZNANIA
Rozdzia I. Kryterium prawdy
1. Ren Descartes: O czym mona wtpi [1641]
2. Ren Descartes: Po czym mona odrni prawd od faszu [1641]
3. Georg Simmel: Prawda polega na biologicznej poytecznoci [1895]
4. Jan ukasiewicz: Praktyczna warto zasady sprzecznoci [1910]
5. Sextus Empiricus: O sceptycyzmie pyrronejskim [II/III w.]
6. Gorgiasz z Leontinoi: Nie moemy niczego pozna [V/IV w. przed Chr.]
Rozdzia II. Idealizm i realizm
1. John Locke: Nasze idee nie s wiernymi kopiami rzeczy [1690]
2. Hermann v. Helmholtz: Czy wiat jest naprawd taki, jakim si wydaje [1879]
3. George Berkeley: Jedynie nasze idee s dostpne poznaniu. Istniej tylko dusze i ich idee [1710]
4. David Hume: Wnioski o faktach i stosunek przyczynowy [1748]
5. David Hume: Nie moemy pozna nic, prcz naszych idei [1739 1740]
6. Alexius Meinong: Krytyka argumentw idealizmu [1906]
7. Immanuel Kant: Istniej rzeczy same w sobie, lecz pozna moemy tylko ich przejawy [1783]
8. Marian Smoluchowski: Czy nauki przyrodnicze daj nam poznanie wiata rzeczywistego? [1917]
Rozdzia III. Racjonalizm i empiryzm
1. Platon: Tylko rozum dostarcza poznania [IV w. przed Chr.]
2. Jdrzej niadecki: O wyszoci rozumu nad dowiadczeniem [1799]
3. Gottfried Wilhelm Leibniz: Dowiadczenie nie jest jedynym rdem poznania [1704]
4. John Stuart Mill: Pewniki matematyczne s oparte na dowiadczeniu [1843]
5. Immanuel Kant: O podstawach i rdach poznania [1781]
6. Bertrand Russell: Krytyka empiryzmu i kantowskiej teorii poznania [1919]   180
2. LOGIKA
1. Jan niadecki: O potrzebie logiki i jej nauczania [1814]
2. Arystoteles: O zasadzie sprzecznoci [IV w. przed Chr.]
3. Louis Couturat: Gwne twierdzenia logiki algorytmicznej. Rachunek powiedze [1912]
4. Louis Couturat: O bdnoci niektrych trybw klasycznego sylogizmu [1913]
5. Antoine Arnauld: Definicje wyrazw i definicje rzeczy [1662]
6. Louis Couturat: Definicje w matematyce [1905]
7. Jan ukasiewicz: O rodzajach rozumowania [1915]
8. Kazimierz Twardowski: O naukach apriorycznych czyli racjonalnych (dedukcyjnych) i naukach aposteriorycznych czyli empirycznych (indukcyjnych) [1923]
9. John Stuart Mill: Czy sylogizm przedstawia petitio principii? [1843]
10. John Stuart Mill: Logiczna warto sylogizmu [1843]
11. Christoph Sigwart: Czy pogld Milla na warto sylogizmu jest suszny? [1873]
12. Louis Liard: Metody badania indukcyjnego wedug Johna Stuarta Milla [1878]
13. William Kingdon Clifford: Co to jest wyjanienie [1896]
14. John Stuart Mill: Wyjanienie praw przyrody [1843]
15. Antoine Arnauld: Gwne postaci sofizmatw [1662]
3. METAFIZYKA
1. Jan niadecki: O metafizyce, jej doniosoci i trudnoci [1814]
2. Ren Descartes: Dusza i ciao rni si co do swej istoty [1644]
3. Friedrich Paulsen: Materializm i jego krytyka [1892]
4. Artur Schopenhauer: Istot wiata jest wola [1819]
5. Artur Schopenhauer: Krytyka materializmu [1819]
6. Rudolf Hermann Lotze: Istniej rzeczy same w sobie, a istota ich jest duchowa [1883]
7. Ernst Mach: wiat duchowy nie jest w swej istocie materialny, ani materialny nie jest w istocie duchowy, lecz kady skadnik wiata rzeczywistego jest zarwno materialny, jak duchowy [1886]
8. Henri Bergson: O czasie [1889]
9. Kazimierz Ajdukiewicz: Czas prawdziwy [1947]
10. Platon: O idei pikna [IV w. przed Chr.]
11. Arystoteles: Forma czyli istota rzeczy jednostkowych. Nie istnieje ona w oderwaniu od nich, jak uczy Platon [IV w. przed Chr.]
12. Kazimierz Twardowski: Historia sporu o uniwersalia w wiekach rednich [1910]
4. TEORIA WARTOCI
Rozdzia I. Antropologia
1. Izydora Dmbska: Lk przed mierci [1946]
2. Jzef Maria Bocheski: Dusza i jej niemiertelno [1987]
3. Jan Salamucha: Istnienie Boga [1946]
4. Jan Salamucha: Zo i cierpienie [1947]
5. Hugo Kotaj: O rwnoci przyrodzonej midzy ludmi [1810]
6. Leon Petraycki: Zagadnienie wolnoci woli [1905]
7. Tadeusz Czeowski: Sens i warto ycia [1962]
8. Kazimierz Twardowski: Pesymizm i optymizm [1934]
9. Kazimierz Ajdukiewicz: Pochwaa ycia pracowitego [1948]
10. Wadysaw Tatarkiewicz: Definicja szczcia [1947]
11. Tadeusz Czeowski: O szczciu [1940]
Rozdzia II. Etyka
1. Tadeusz Czeowski: Czym s wartoci [1964]
2. Antoni Winiewski: O etyce w oglnoci [1753]
3. Sebastian Petrycy z Pilzna: Co to jest dobro [1618]
4. Andrzej Maksymilian Fredro: Cnoty i ich pozory [1664]
5. Wadysaw Tatarkiewicz: O czterech rodzajach sdw etycznych [1930]
6. Tadeusz Kotarbiski: O istocie oceny etycznej [1948]
7. Kazimierz Ajdukiewicz: O sprawiedliwoci [1939]
8. Maria Ossowska: Mio bliniego i yczliwo powszechna [1970]
9. Wadysaw Witwicki: Czy prawda obowizuje zawsze? [1957]
10. Ignacy Krasicki: O niegodziwoci obmowy i szyderstwa [1798 1799]
Rozdzia III. Estetyka
1. Stanisaw Ossowski: Pikno [1936]
2. Stanisaw Ossowski: Co to s przeycia estetyczne? [1933]
3. Henryk Elzenberg: Osobowo twrcza artysty [1948]
4. Maciej Kazimierz Sarbiewski: Istota poezji [1626 1627]
5. Maurycy Mochnacki: Czy sztuka winna naladowa natur? [1828]
6. Leon Chwistek: Wielo rzeczywistoci w sztuce [1924]
7. Roman Ingarden: Dzieo literackie jako twr wielowarstwowy [1931]
Tabela synchronistyczna
Indeks imienny
Indeks rzeczowy
Indeks symboli logicznych
Sowniczek wyrazw i zwrotw staropolskich i obcych
Wykaz uywanych skrtw
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sliwowica.opx.pl